پایپینگ (piping) یا لوله کشی صنعتی، ساختاری متشکل از چندین لوله و اتصالات مختلف است که به منظور انتقال یا پالایش سیالات مورد استفاده قرار میگیرد. پایپینگ به عنوان یکی از حساسترین و مهمترین بخشهای پروژه های صنعتی و عمرانی است. طراحی و مدل سازی پایپینگ در کشور ایران بدلیل شبکه های وسیع آبرسانی و با توجه به نفت خیز بودن کشورمان بسیار پر کاربرد می باشد.
در این پست ابتدا مفهوم پایپنگ و انواع سیستم های لوله گذاری توضیح داده شده است و در ادامه کاربرد و قابلیت نرم افزار اتودسک اینونتور در مدل سازی مسیرهای پایپینگ آورده شده است . بدون شک قابلیت پارامتریک محیط مونتاژ و وجود قطعات استاندارد نرم افزار اینونتور برای انجام پایپینگ بسیار قابل توجه است.
یک مهندس طراح در صنعت پایپینگ می بایست با اصول طراحی و نقشه کشی مهندسی در این صنعت آشنایی داشته باشد. از جمله نرم افزار های مهم جهت شبیه سازی و طراحی لوله کشی، نرم افزار pdms می باشد . در این نرم افزار علاوه بر مدل سازی و مسیرهای لوله گذاری شده فرایند شبیه سازی و محاسبات را انجام می گردد. در کنار این نرم افزار نرم افزار اتودسک اینونتور محیط بسیار پویا و قابل انعطافی را برای مدلسازی مسیرهای شبکه های سیالاتی در خود دارد. امروزه مهندسان سیالات پس از انجام محاسبات خود به سراغ نرم افزار autodesk inventor می روند تا با دقت و در زمان کم طراحی مسیرها لوله گذاری و پایپینگ را در محیط Tube&Pipe این نرم افزار انجام دهند. در مسیر طراحی پایپینگ پس از اتمام فاز مهندسی و طراحی تفصیلی، نقشههای ایزومتریک قطعات یا اصطلاحا نقشه اسپول (Spool Drawing) به همراه مشخصات مواد برای تهیه اسپول پایپینگ ایجاد میشوند. اسپول، اصطلاحی برای ارجاع به قطعات پیش ساخته مورد استفاده در سیستمهای لوله کشی نظیر لوله، فیتینگ، فلنج و غیره است. لیست اقلام برای متره و برآورد اجزای مورد نیاز نیز در این فاز تهیه و برای خرید یا ساخت به واحد تدارکات ارجاع داده میشود. توانایی محیط پایپینگ نرم افزار اتودسک اینونتور ایجاد نقشه های ایزومتریک و تهیه لیست قطعات در پروژه می باشد.
مفهوم پایپینگ در صنایع به سیستمهای لوله کشی صنعتی ( فرایندی یا نیروگاهی) مورد استفاده قرار میگیرد. لوله کشی نیروگاهی (Power Piping) سیستمی است که در نیروگاههای تولید برق، کارخانههای صنعتی، سیستمهای زمین گرمایی و سیستمهای گرمایش/سرمایش مرکزی در مقیاس بزرگ اجرا میشود. در کنار این لوله کشی فرآیندی (Process Piping)یکی از انواع سیستمهای پایپینگ است که مایعات، مواد شیمیایی، سوخت، گاز و دیگر مواد اولیه خام را طی فرآیندهای مختلف به محصولات قابل استفاده تبدیل میکند. لوله کشی ها در ساختارهای کوچکتر نیز وجود دارند همانند لوله کشی های انتقالی، لوله کشی شهری، لوله کشی دریایی و … . با وجود کتابخانه عظیم قطعات استاندارد در نرم افزار اتودسک اینونتور قابلیت مدل سازی و طراحی همگی این سیستمها فراهم شده است. قطعات متنوعی از صنعت پایپینگ نظیر زانویی ، سه راهی یا اتصال T شکل ، کاهنده، کپ یا کلاهک، پلاگ یا درپوش، پیچ و ساکت ولد در کتابخانه اینونتور وجود دارند که هر ساله در نسخه های مختلف نرم افزار اینونتور بر اساس استانداردها بروز رسانی می گردند. در بخش بعدی پست مربوط به “پایپینگ با نرم ازفزار اینونتور” فرایند طراحی و کار پایپینگ در بخش Tube & Pipe نرم افزار اینونتور توضیح داده خواهد شد.