از نسخه های اولیه نرم افزار اتودسک اینونتور موضوع تلرانس گذاری هندسی GD&T از اهمیت بالایی برخوردار بود امکان ایجاد پارامترهای مختلف GD&T در اینوتور از همان ابتدا میسر بود. در نسخه های بالاتر مباحث GD&T در محیط مدل سه بعدی هم امکان پذیر شد و امروزه محیط MBD از قابلیت های مهم اتودسک اینونتور محسوب می شود.
در این پست ابتدا با تعدیل کننده های تلرانس گذاری هندسی آشنا می شویم و تاثیر آنها را در میزان خطای تولید بررسی می کنیم سپس روش نشان دادن آنها را در محیط نرم افزار Autodesk Inventor بررسی می کنیم.
در تلرانس گداری هندسی نقش تعدیل کننده ها (modifiers) بسیار اهمیت دارد. در مجموع سه نوع تعدیل کننده در تلرانس گذاری هندسی تعریف می شود.
- شرایط حداکثر مواد (MMC)
- شرایط حداقل مواد (LMC)
- صرف نظر از اندازه ویژگی (RFS)
شرایط استفاده از این تعدیل کننده ها بسیار مهم است و وظیفه طراح این است که با تعریف درست آنها به شرایط تولید قطعه کمک کند و از طرف دیگر هزینه تولید را کاهش دهد.
RFS ها را زمانی استفاده می کنیم که انطباق پرسی بین دو ناحیه وجودد دارد و موقعیت ویژگی اهمیت زیادی دارد. در این حالت انطباق پرسی می تواند با فشار دست یا با دستگاه پرس انجام پذیرد.تاثیر این تعدیل کننده در تلرانس های داده شده برای سازنده قطعه بسیار مهم است در مثال زیر اثر تعدیل کننده RFS را در بعد قطر ۱۲ سوراخ می بینیم که هیچ گونه تاثیری ندارد یعنی سازنده با هر قطری سوراخ را تولید کند مقدار تلرانس موقعیت یکسان است در واقع ۰.۶ mm است.
MMC زمانی کاربرد دارد که انطباق دو ویژگی لق است در این حالت موقعیت خیلی اهمیت ندارد. در شرایط مونتاژ قطعات اکثر قطعات انطباق لقی دارند لذا کاربرد MMC در قطعات مونتاژی زیاد است. حال تعدیل کننده MMC را در مقدار خطای قطر در مثال زیر مشاهده می کنید . برای حالت ماگزیمم مواد مقدار خطا می تواند ۰.۶mm باشد ولی با فاصله گرفتن از حالت MMC تاثیر آن زیاد می شود و تا ۱.۲mm میرسد.
LMC شرایطی است که انطباق بصورت جذب و روان است و موقعیت ویژگی اهمیت دارد.تاثیر LMC نیز مطابق MMC ولی بر عکس آن می باشد.
در نزم افزار اتودسک اینونتور در دو محیط Part و Drawing امکان کاربا تلرانس های هندسی و بررسی تاثیر عمکرد GD&T وجود دارد. در تب Annotate می توان تلرانس های هندسی را روی مدل قرار دارد و بررسی نمود. همچنین امکان جانمایی تمامی ویگی های تلرانسی را در محیط نقشه کشی می توان ایجاد کرد.
در شکل زیر جانمایی GD&T را در محیط نقشه کشی اینونتور می بینیم.
